آب مروارید، مشکلی مربوط به چشم و بینایی انسان است که می تواند دید فرد مبتلا را تار و یا مه آلود کند. برخی از نوزادان با بیماری آب مروارید به دنیا می آیند و یا اینکه در سنین پایین دچار این مشکل می شوند که این موضوع به عنوان آب مروارید مادرزادی شناخته می شود.

کودکان ممکن است که در یک چشم و یا اینکه در هر دو چشم آب مروارید مادرزادی داشته باشند که اصطلاحاً به آب مروارید در یک چشم آب مروارید یک طرفه، و به وجود بیماری آب مروارید در هر دو چشم، آب مروارید دو طرفه می گویند.

آب مروارید بیماری کدر شدن عدسی چشم است که باعث تاری دید می‌شود. این بیماری اگر در کودکان تازه به دنیا آمده به عنوان آب مروارید مادرزادی، بر بینایی و رشد بینایی اثر‌گذار باشد، درمانش امری ضروری محسوب خواهد شد. با ما در این مقاله همراه باشید تا به بررسی این بیماری، دلایل به وجود آمدنش، انواع یک و دو طرفه آن و در نهایت درمانش بپردازیم.

دلیل اصلی به وجود آمدن آب مروارید، کدر شدن عدسی داخل چشم است. عدسی چشم درست پشت عنبیه (قسمت رنگی چشم) قرار دارد و معمولاً شفاف و بدون لکه و کدری است و وظیفه اش متمرکز کردن نور ورودی به چشم، بر روی شبکیه است، اما وقتی که فردی به بیماری آب مروارید مبتلا می شود، عدسی چشمش از حالت شفاف در می آید و کدر می شود که این اتفاق باعث تار شدن بینایی می شود.

برخی از نوزادان، همانطور که در بالاتر نیز به آن اشاره شد، با بیماری آب مروارید به دنیا می آیند و برخی دیگر نیز در شش ماه اول زندگی خود به این بیماری مبتلا می شوند. وقتی که نوزادی با بیماری آب مروارید به دنیا می آید، به این آب مروارید، "آب مروارید مادرزادی" می گویند؛ ولی اگر که آب مروارید در شش ماه اول زندگی نوزاد ایجاد شود به آن "آب مروارید نوزادی" می گویند.

در ارتباط با تاثیر بیماری آب مروارید مادرزادی بر رشد بینایی کودکان، می توان گفت که اگر یکی از چشمان کودک شما به دلیل مبتلا شدن به بیماری آب مروارید، تصاویری با تمرکز پایین، ضعیف و نامشخص به مغز ارسال کند، مغز عادت می کند که این تصاویر ناواضح را نادیده بگیرد و به نفع تصاویری که چشم سالم بهتر می بیند، چشم پوشی کند. این اتفاق که مانع از رشد صحیح سیستم بینایی چشم کودک می شود، به عنوان آمبلیوپی یا "تنبلی چشم" شناخته می شود. آمبلیوپی می تواند منجر به کاهش دائمی بینایی فرد شود زیرا که در صورت مبتلا بودن به آن سیستم بینایی توسعه نمی یابد (به ویژه زمانی که مغز کودک در حال رشد است و در چند ماه اول زندگی، فرصت مناسبی برای دیدن تصاویر واضح پیدا نمی کند).

• آب مروارید یک طرفه

وقتی که کودکی به آب مروارید مادرزادی یک طرفه دچار می شود، مغز تمایل دارد که برای دیدن به چشم سالم تکیه کند و یاد می گیرد که از پیام های عصبی چشم مبتلا به آب مروارید چشم پوشی کند.

• آب مروارید دو طرفه

آب مروارید دو طرفه، ممکن است باعث ایجاد آمبلیوپی در هر دو چشم فرد مبتلا شود. اگر گه کودکی آب مروارید مادرزادی دو طرفه داشته باشد و در روز های اول زندگی اش تصاویری کدر به مغزش ارسال شود، مغز پیام های عصبی هر دو چشم را نادیده می گیرد. سیستم بینایی در این وضعیت ممکن است که هنوز رشد کند، اما محدودیت دارد و کاهش دائمی قدرت بینایی به ارمغان می آید.

آب مروارید مادرزادی به دو شکل یک طرفه و دو طرفه وجود دارد

به طور کلی برای درمان آب مروارید مادرزادی می توان از دو روش جراحی و غیرجراحی (عینک) استفاده کرد.

• درمان به وسیله ی جراحی

برخی از انواع و اشکال بیماری آب مروارید هیچ گونه مشکلی برای بینایی فرد به وجود نمی‌آورند که در این موارد نیازی به عمل جراحی نیست. ولی اگر آب مروارید روی بینایی نوزاد شما تاثیر بگذارد، باید به وسیله ی عمل جراحی عدسی آسیب دیده از چشم خارج، و به این صورت مشکل درمان شود.

• درمان به وسیله ی عینک

در حالی که عینک های طبی نمی توانند به طور مستقیم بیماری آب مروارید را درمان کنند، اما استفاده از عینک های تجویزی مناسب، می توانند که به اصلاح تاری دید فرد مبتلا و سایر مشکلات بینایی ناشی از آب مروارید کمک کند.