وقتی لنز طبیعی چشم انسان کدر شود به اصلاح دچار آب مروارید شده است. در حین جراحی آب مروارید با خارج کردن لنز  کدر شده  باید یک لنز مصنوعی   در چشم کاشته شود.

این لنز مصنوعی از موادی ساخته می شود که برای چشم  انسان ها  قابل تحمل بوده و واکنش ایمنی  بر علیه آن در چشم ایجاد نمی شود .اما شکل و کارایی و خصوصیات این لنز ها متفاوت میباشد و بیماران باید انتخاب نوع لنز را به پزشکان خود بسپارند زیرا بر اساس خصوصیات قرنیه و شبکیه  و میزان آستیگماتیسم  وسایر فاکتورها چشم پزشک نوع مناسب لنز را انتخاب می نماید.

لنزهای داخل چشمی انواع مختلفی دارند:

۱)لنز های تک کانونی: در بیش از ۹۰ درصد بیمارانی که تحت جراحی آب مروارید قرار می گیرنداین نوع لنز ها بکار میروند. برای اصلاح دید دور هستند و براحتی توسط بیماران تحمل می شوند و افرادی که آستیگماتیسم بالا دارند  و یا برای دید نزدیک باید فرد بعد از جراحی عینک بزند زیرا این لنز ها آستیگماتیسم و دید نزدیک را اصلاح نمی کنند. لنزTecnis  از کمپانی جانسون اند جانسون امریکا  و لنز  IQ کمپانی  آلکان امریکا  که از بهترین لنز های تک کانونه  در دنیا می باشند در اطاق عمل بسیاری از مراکز چشم پزشکی ایران براحتی در اختیار بیماران قرار می گیرند.

۲)لنز توریک : افرادی که بیش از ۱.۵ دیوپتر آستیگماتیسم  داشته باشند و بخواهند تحت جراحی آب مروارید قرار بگیرند این نوع لنز ها بکار میرود. برای اصلاح دید دور است و بیماران برای دید نزدیک  و بخصوص مطالعه باید عینک بزنند. لنز توریک Tecnis و لنز توریک IQ  در ایران موجود است البته باید قبل از جراحی جهت تهیه آن با پزشک هماهنگ و لنز تهیه شود زیرا بطور متداول در اطاق عمل موجود نمی باشند

۳)لنزهای چند کانونه:

این لنز ها برای اصلاح دید دور و نزدیک می باشند  و بعد از کاشتن آنها در چشم ، فرد از عینک دور و نزدیک بی نیاز می شود. طراحی و شکل این لنز ها در حال تکامل میباشد و کمپانی های لنز سازی سعی در ارائه  بهترین نوع لنز با  بالا ترین پذیرش توسط بیماران  را دارند. البته استفاده از این لنزها شرایط خاصی دارد و در همه بیماران استفاده نمی شوند.این نوع لنز ها دید نزدیک ( حدود ۴۰ سانتیمتر  و مثلا برای مطالعه) و دید متوسط ( حدود ۸۰-۶۰ سانتیمتر مثل کار با کامپیوتر و یادیدن صفحه کیلومتر اتومبیل ) ودید دور ( بعد از ۱۰۰ سانتیمتر)خوبی میدهند

این نوع لنز ها در همه افراد کارایی ندارند و انتخاب آنها را باید بر عهده پزشک گذاشت ومثلا در موارد زیر بکار نمیروند:

-افرادی که دچار کدورت قرنیه ویا قوز قرنیه هستند و یا قبلا  جراحی بر روی قرنیه مثل جراحی لیزیک و… داشته اند.

-افرادی که دچار مشکلات شبکیه مثلا استحاله شبکیه  و یا درگیری شبکیه ناشی از دیابت و… داشته اند.

-خشکی شدید چشم ها.

-آب سیاه پیشرفته .

علیرغم این محدودیت ها تمایل بیماران در استفاده از این لنزها  و رهایی از عینک دور و نزدیک در حال افزایش می باشد  . اخیرا دو مدل از این لنزها وارد نظام درمان ایران شده اند :

۱) لنز vivity IQ: کمپانی الکان امریکا سازنده آن میباشد و دید دور را اصلاح میکند و حدود ۱.۵ دیوپتر از دید نزدیک راهم اصلاح میکند و فرد فقط برای مطالعه متون ریز نیاز به عینک دارد و از مزایای آن تحمل راحت تر توسط بیماران است

۲)لنز Tecnis synergy: سازنده آن کمپانی جانسون اند جانسون امریکا میباشد  و دید دور ونزدیک خوبی میدهد.

از معایب لنزهای چند کانونه پخش نور ودیدن هاله دور لامپ ها بخصوص در رانندگی درشب می باشد که اغلب در چند ماه اول بعد از جراحی برطرف میشود. این علائم در لنز   vivity کمتر از لنز synergy  دیده میشود.از معایب دیگر این لنزها گرانی انها میباشد قیمت جهانی این لنزها حدود ۲۰۰۰ دلار میباشد ولی در ایران با ارز دولتی  در اختیار مراکز قرار میگیرد .

این لنز ها بطور متداول در اطاق عمل در دسترس نمی باشد و بیمارانی که تمایل به استفاده از این لنز ها را دارند باید قبل از جراحی با پزشک خود هماهنگی کنند.

بطور خلاصه: در بیش از ۹۰ درصد بیماران حین جراحی آب مروارید لنز داخل چشمی تک کانونه کاشته میشود که آستیگماتیسم و یا دید نزدیک را اصلاح نمی کند و لی دید دور  را بخوبی اصلاح میکند . اگر فردی آستیگماتیسم بالاتر  از ۱.۵ دیوپتر داشته باشد باید

لنز مخصوص اصلاح آستیگماتیسم بکار برود . برای اصلاح دید دور ونزدیک وبی نیازی ازعینک باید لنز چند کانونی بکار برود