آب مروارید، بیماری وجود نواحی ابری و کدر در عدسی چشم است، که دید فرد را تار می‌کند. تخمین زده می شود که احتمال ابتلا به بیماری آب مروارید در افراد مبتلا به مشکلات دیابتی دو برابر افراد بدون دیابت است. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی ارتباط این دو بیماری با یکدیگر و همچنین درمان و جراحی آب مروارید ناشی از چشم دیابتی بپردازیم.

بیماری آب مروارید، یکی از عوارض ناشی از چشم دیابتی به شمار می رود که می تواند باعث مه آلود شدن و یا تاری دید فرد مبتلا شود. ولی به طور کلی آب مروارید مشکلی مربوط به چشم انسان است که علاوه بر دلیل دیابت چشمی، می تواند دلایل مختلف دیگری نیز داشته باشد. ما در ادامه به بررسی ارتباط بین این بیماری با مشکل دیابت چشمی و همچنین انجام عمل جراحی برای بهبود کاهش تاری دید، خواهیم پرداخت؛ اما ابتدا اجازه دهید ببینیم که بیماری آب مروارید چیست؟

آب مروارید چیست؟

بیماری آب مروارید، شامل کدر شدن عدسی چشم است که این اتفاق می تواند منجر به تاری دید فرد مبتلا شود. آب مروارید در برخی از موارد حاد این توانایی را دارد که دید شما را به کل مختل کند.

برای اینکه چشم شما بتواند اجسام اطرافش را ببیند، نور باید از یک عدسی شفاف، عبور کند. این عدسی توانایی دارد نور ورودی به چشم را بر روی قسمت دارای گیرنده ی عصبی چشم متمرکز کند تا اینکه مغز و چشم با همکاری یکدیگر، اطلاعات را در یک تصویر پردازش کنند.

عدسی چشم از مایعات حاوی مواد پروتئینی تشکیل شده است که با گذشتن زمان این مایع ممکن است شروع به کدر شدن کند، وقتی که این اتفاق می افتد، عدسی چشم شما دیگر نمی تواند نور را به همان دقت متمرکز کند که این موضوع منجر به تاری دید و یا حتی در موارد حاد، همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، از دست دادن بینایی شود. تغییر بینایی فرد مبتلا به آب مروارید نیز، به محل و اندازه ی به وجود آمدن کدری بستگی دارد.

ارتباط بین دیابت و بیماری آب مروارید چیست؟

قند خون، در واقع ارتباط بین دیابت و بیماری آب مروارید است. با این حال، برای درک پیوند این دو با یک دیگر، مهم است که بدانید قند خون بالا چگونه بر بدن و چشم تاثیر می گذارد.

اگر میزان قند خون بالای بدن کنترل نشود، این میزان بالای قند خون به آرامی به عروق خونی سراسر بدن آسیب می رساند. این عروق خونی شامل رگ های خونی کوچک در چشم نیز می شوند. دیابت بیماری قند خون است و وقتی که بر اثر وجود این بیماری، قند خون رگ های خونی چشم بالا می رود، خطر به وجود آمدن آب مروارید و سایر بیماری های چشمی نیز افزایش پیدا می کند به این صورت که هنگامی که میزان قند خون افزایش می یابد، عدسی چشم نیز متورم می شود و در نتیجه تاری دید ایجاد می شود.

عدسی چشم از مایعات حاوی مواد پروتئینی تشکیل شده است که با گذشتن زمان این مایع ممکن است شروع به کدر شدن کند، وقتی که این اتفاق می افتد، عدسی چشم شما دیگر نمی تواند نور را به همان دقت متمرکز کند که این موضوع منجر به تاری دید و یا حتی در موارد حاد، همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، از دست دادن بینایی شود. تغییر بینایی فرد مبتلا به آب مروارید نیز، به محل و اندازه ی به وجود آمدن کدری بستگی دارد.

ارتباط بین دیابت و بیماری آب مروارید چیست؟

قند خون، در واقع ارتباط بین دیابت و بیماری آب مروارید است. با این حال، برای درک پیوند این دو با یک دیگر، مهم است که بدانید قند خون بالا چگونه بر بدن و چشم تاثیر می گذارد.

اگر میزان قند خون بالای بدن کنترل نشود، این میزان بالای قند خون به آرامی به عروق خونی سراسر بدن آسیب می رساند. این عروق خونی شامل رگ های خونی کوچک در چشم نیز می شوند. دیابت بیماری قند خون است و وقتی که بر اثر وجود این بیماری، قند خون رگ های خونی چشم بالا می رود، خطر به وجود آمدن آب مروارید و سایر بیماری های چشمی نیز افزایش پیدا می کند به این صورت که هنگامی که میزان قند خون افزایش می یابد، عدسی چشم نیز متورم می شود و در نتیجه تاری دید ایجاد می شود.

و در واقع به طور دقیق تر می توان گفت، بیماری آب مروارید، نتیجه ی سطوح بالای قند در زلالیه چشم است (زلالیه چشم فضایی بین کره چشم و عدسی قرنیه است که مواد مغذی و اکسیژن را به لنز می رساند).

قند خون بالای کنترل نشده، همچنین می تواند باعث شود آنزیم های موجود در عدسی، گلوکز را به ماده ای به نام سوربیتول تبدیل کنند که سوربیتول بیش از حد در عدسی چشم منجر به تاری دید می شود.

اگرچه که هنوز هم ارتباط این دو بیماری با یکدیگر به طور دقیق مشخص نشده، اما از نظر آماری افراد مبتلا به بیماری دیابت با خطر 60 درصدی بیشتر نسبت به دیگر افراد جامعه، برای ابتلا به آب مروارید، روبرو هستند. همچنین مانند بسیاری از عوارض دیگر دیابت، کنترل درست سطح قند خون، به کاهش خطرات ناشی از دیابت کمک زیادی می کند.

عمل جراحی بیماری آب مروارید ناشی از چشم دیابتی، برای درمان کاهش تاری دید

به طور کلی برای جراحی و بهبود کاهش تاری دید ناشی از بیماری آب مروارید حاصل از چشم دیابتی سه روش جراحی وجود دارد:

1. روش فیکو

این روش درمانی رایج ترین استراتژی جراحی بیماری آب مروارید به شمار می رود که در این استراتژی،  ابتدا پزشک با بی حس کردن چشم و به وجود آوردن یک برش کوچک در سطح چشم و قرنیه، دستگاه اولتراسوند (ultrasound) را به داخل چشم وارد می‌کند و از حرکات لرزشی آن برای تخریب توده‌های به وجود آمده در عدسی چشم استفاده می‌کند.

2. جراحی به روش خارج کپسولی

از این روش جراحی برای درمان مشکلات آب مروارید بسیار پیشرفته استفاده می‌شود، که در این وضعیت عدسی بسیار ضخیم می شود و امکان انجام عمل جراحی به روش فیکو وجود ندارد. در این روش، پزشک ابتدا یک برش کوچک در چشم ایجاد می‌‌کند تا که بتواند بدون شکستن، توده را به صورت یک واحد مجزا از چشمان فرد بیمار خارج نماید.

3. جراحی به روش داخل کپسولی

در عمل جراحی بیماری آب مروارید به روش داخل کپسولی، در مقایسه با استراتژِ خارج کپسولی، باید یک برش بزرگ تر در چشم فرد ایجاد شود تا که جراح بتواند عدسی را به همراه کپسول کنار آن، از چشم خارج نماید.

همچنین این نکته نیز گفتنی است که عمل جراحی بیماری آب مروارید ناشی از چشم دیابتی، در بیمارستان ها و یا در مراکز جراحی سرپایی انجام می‌شود و همچنین این عمل جراحی نیازی به بستری شدن بیمار ندارد.