عمل جراحی لیزیک و سایر اشکال جراحی انکساری لیزری چشم، مانند PRK، LASEK و... همگی از لیزر اگزایمر تخصصی برای تغییر شکل قرنیه ی فرد بیمار و اصلاح عیوب انکساری او از جمله نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم استفاده می کنند. ما در این مقاله سعی داریم به بررسی کلی این لیزر بپردازیم. تا انتها با ما باشید.

اختراع لیزر اگزایمر، یکی از هیجان انگیزترین پیشرفت های علم چشم پزشکی، در مورد موضوع مراقبت از چشم، از زمان تولید لنزهای تماسی به شمار می رود. استفاده از این لیزر برای بهبود مشکلات چشم، توانسته است نگاه جهانیان را به موضوع درمان و اصلاح مشکلات بینایی، متحول کند و رویای بسیاری از افراد مبتلا به عیوب انکساری چشم (نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم) را که تجربه ی زندگی ای بدون عینک است، به واقعیت تبدیل کند.

لیزر اگزایمر چیست؟

عبارت لیزر اگزایمر، از دو کلمه ی LASER که مخفف عبارت Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation است، و کلمه ی اگزایمر که ترکیبی از دو کلمه ی هیجان زده (excited) و دایمر است، تشکیل شده است. همچنین دایمر به معنای ترکیبی از دو اتم است که در این لیزر، دو اتم تشکیل دهنده ی آن، گازهای فلوراید و آرگون هستند. لیزر اگزایمر می تواند یک پرتوی متمرکز از نور ماوراء بنفش ایجاد کند که این پرتو با متمرکز شدنش در نقطه ای، انرژی زیادی را منتقل کند.

اختراع لیزر اگزایمر، توانسته رویای بسیاری از افراد مبتلا به عیوب انکساری چشم را که تجربه ی زندگی ای بدون عینک است، به واقعیت تبدیل کند

تاریخچه ی لیزر اگزایمر

لیزر اگزایمر، در سال 1976 میلادی در IBM ساخته و توسعه داده شد و از زمان ساختش تا کنون به طور گسترده ای در طراحی ریزتراشه های کامپیوتری استفاده شده است. این لیزر ها توانایی دارند که تغییرات بسیار با جزئیات و دقیقی را بدون به وجود آوردن هیچ اثری در خارج از منطقه ی هدف ایجاد کنند.

در اوایل دهه ی 1980 میلادی، یک فیزیکدان به نام سرینیواسان به کمک همکارانش، در مرکز تحقیقاتی IBM توماس واتسون نیویورک، ثابت کردند که تابش اشعه ی ماوراء بنفش حاصل از لیزر اگزایمر فلوراید آرگون، قادر است با دقت زیادی، پلیمرهای مصنوعی و آلی را تا سطوح زیر میکرونی، حکاکی کند. همچنین در ماه ژوئن سال 1983، استفن تروکل با همکاری سرینیواسان، نشان داد که قرنیه ی چشم گاو به تابش اشعه لیزر اگزایمر پاسخ می دهد در حالی که به بافت مجاور هیچ آسیب حرارتی ای وارد نمی شود. تروکل توانست در سال 1983 بر اساس این تحقیقاتی که انجام داد، حق اختراعی نیز دریافت کند.

عمل جراحی اولین چشمی نیز که تحت درمان به وسیله ی تابش اشعه ی این لیزر قرار گرفت، در چهاردهم ژانویه ی سال 1987 میلادی رخ داد. از آن زمان تا به الان، میلیون ها چشم مبتلا به مشکلات انکساری بینایی، در سراسر جهان، توسط لیزر اگزایمر از طریق عمل های جراحی لیزیک، پی آر کی، LASEK و epi-LASEK، به بهبودی رسیده اند.

اختراع لیزر اگزایمر، یکی از هیجان انگیزترین پیشرفت های علم چشم پزشکی، در مورد موضوع مراقبت از چشم، از زمان تولید لنزهای تماسی به شمار می رود

لیزر اگزایمر چگونه کار می کند؟

لیزر اگزایمر، نور فرابنفشی را با طول موج مشخص (193 نانومتر)، هنگامی که انرژی الکتریکی ولتاژ بالا به داخل حفره ای پر از گازهای کمیاب، فلوراید و آرگون تخلیه می شود، تولید می کند. اتم ها یا یون های موجود در مولکول های فلوراید و آرگون از طریق این اعمال انرژی الکتریکی برانگیخته می شوند و فوتون ساطع می کنند. این بسته های پرانرژی به نام فوتون (فوتون کوچکترین واحد انرژی تابشی است) نیز نوری را ساطع می کنند. کیفیت نوری این پرتوی نور نیز با عبور از یک سری آینه و منشور موجود در دستگاه لیزر افزایش می یابد. با کنترل کردن این پالس ها یا پرتو های نور ساطع شده از لیزر به وسیله ی کامپیوتر، پزشک معالج می تواند شکل قرنیه ی دلخواه را ایجاد کند در نتیجه مشکل انکساری چشم فرد را درمان کند.

بافت بیولوژیکی ای مانند قرنیه ی چشم، به انرژی فوتون خاصی برای شکستن پیوندهای بافتی خود نیاز دارد. هنگامی که پرتوی لیزر، قرنیه چشم را لمس می کند، پیوندهای بین مولکولی آن شکسته می شود و مولکول های موجود در آن با سرعت 2000 متر در ثانیه در هوا پراکنده می شوند. این کار یک بافت شفاف قرنیه و صاف باقی می گذارد که به فرآیند انجام این کار photoablation گفته می شود.